Byc jednym z nich.

Chodzi mi teraz o wtopienie sie w srodowisko lokalne. Czy jest to mozliwe w Afganistanie? Tak. Dla mezczyzny-ekspata. Dla kobiety? Niemozliwe. 

Mam dobrego znajomego ze Slowacji, ktory zapuscil brode, nauczyl sie Dari, pracowal w Afganskiej firmie i byl traktowany ja "swoj". Jak szedl ulica nawet nikt na niego specjalnie nie zwracal uwagi. Byl szanowany. Podrozowal po kraju jak Afganczyk. Zyl normalnie. 

Moje doswiadczenia z Afganistanu potwierdzaja, ze jezeli ktos taki jak ja chcialby wtopic sie w spoleczenstwo to musialoby bardzo zle sie dla mnie skonczyc. Jezli kobieta chcialaby zrobic cos takiego to to bylo by zyciowa tragedia. 

Wtopic sie w spoleczenstwo - czyli zyc normalnym, afganskim zyciem tak? Ok, wiec:

- nie moge chodzic po ulicy bo jestem zaczepiana na kazdym kroku, brudne spojrzen juz nawet nie licze. Moja kolezanka zostala napadnieta idac ulica bo rozmawiala po angielsku przez telefon. Ja sama dostalam w glowe lodem od grupy wyrostkow. Chodzenie po ulicy moze skonczyc sie porwaniem. 

- praca. ok wiele afganskich kobiet pracuje. I oczywiscie zdazaja sie przypadki gwaltow w miejscach pracy (ukrywane, bo to grozi dziewczynie smiercia - to byla sprawa z Kabulu sprzed 3 lat), zmuszania do ogladania pornografii (ngo gdzie pracowala moja znajoma, mezczyzna nie zostal zwolniony) i innych okropnosci, ale na przyklad w mojej obecnej firmie kobiety sa odazane szacunkiem. 

Przyklad: kiedy jedziemy gdzies pracowym samochodem i ja i moja afganska asystentka siedzimy na tylnym siedzeniu, nie mam mowy, zeby ktos sie do nas dosiadl. Przeciez dziewczyna z dobrego domu nie moze dotykac mezczyzny. Jezeli jade ja, na tylne siedzenie laduje sie dwoch gosci, jedziemy scisnieci i nikogo to nie obchodzi, ze cos nie gra i ze moze ja sobie nie zycze.

Inna sprawa - robienie kobiecie zdjecia bez pozwolenia jest absoltutnie niedopuszczalne. Co sie dzieje? W zeszlym tygodniu kiedy w mojej firmie robilismy trening dla duzej grupy ludzi z prowincji i mielismy w hallu mlodych dziennikarzy z zapadlych afganskich dziur. Jeden z nich mial aparat i czelnosc zrobic mi zdjecie. Z flashem. Nie pytajac o pozwolenie. Kiedy siedzialam przy moim biurku przez otwarte drzwi. Jestem tu wystarczjaco dlugo, zeby wiedzec ze zostalam potraktowana jak panienka lekkich obyczajow. Szanowanych kobiet sie nie fotografuje zza rogu. Delikwet nie mowil po angielski wiec poprosilam o pomoc tlumacza z mojej firmy. Tlumacz - z ktorym nie pracuje normalnie, ale akurat byl pod reka, a trzeba bylo dzialac szybko - tlumacz sie rozesmial. Wkurzylam sie strasznie. Powiedzialm do reszty moich wspolpracownikow, zeby ktos ze mna poszedl i z porozmawial z "fotografem" zeby skasowal to zdjecie. Wszyscy zaczeli mowic, ze to napewno nie bylo zdjecie mnie, ze oni sobie sami (uczestnicy treningu) robili zdjecia, ze to zadna wielka sprawa. Oczywiscie - dlaczego sie zdziwlilam. Ktos mialby sie za mna wstawic? Mimo, ze wiedza jakie to bylo obrazliwe w ramach ich kultury. Poszlam sam dorwac "fotografa" ale go nie znalazlam. Mozliwe, ze zobaczyl, ze go zauwazylam kiedy robil mi zdjecie i wyszedl z budynku, a moze wrocil do sali treningowej. Nie skasowalam tego zdjecia. Wiec niech je sobie ma. Zdjecie bialej dziewczyny szczelnie ubranej, ale bez szalika. Kobieta z odktrytmi wlosami musi byc prostytutka, prawda? Sama prowokuje do robienia jej zdjec. To jasne. 

Dlatego, chociazby, nie ma mowy o "asymilowaniu" sie z Afganczykami. Dla wiekszosci z nich kobieta przeciez nie jest w pelni czlowiekiem. Godzenie sie na przyjecie ich kultury to aprobowanie jej. A ja nie bede aprobowac kultury w ramach ktorej studenci Uniwesytetu Kabulskiego wychodza na ulice zeby zadac zniesienia prawa ochraniajacego kobiety, zniesienia ustaowych praw kobiet bo to sprzczne z prawem szariatu. Rozumiesz, studenci protestuja PRZECIWKO prawom kobiet. 

Bardzo chcialabym byc poprawna politycznie i kulurowo-wrazliwa. Wykazac sie zrozumieniem dla roznorodnosci. Ale nie moge. Zachowuje sie poprawnie - przykrywam glowe bedac w samochodzie i sklepie, nie podaje reki na przywitanie, zakladam zawsze dlugie spodnie, sukienke, zawsze dlugi rekaw i zero dekoltu, zawsze bluzki za linnie posladkow. Nie zachowuje sie jak niektore ekspatki, ze mam w nosie to wszystko. Szanuje to. Ale nie moge sie zgodzic z wartosciami wyznawanymi przez tych ludzi. Dla mnie to jest dramat. 

Ucze sie Dari, jestem juz w stanie sie dogadac, pracowalam w czysto afganskiej firmie jako jedyny expat za afganska pensje, mieszkalam w "afganskich-miejskich warunkach". Na poczatku naprawde chcialam byc wyrozumiala dla tej odmiennej kultury, ale nie moge. Stosunek wobec kobiet w Afganistanie jest nie do zaakceptowania. Przemoc jest na porzadku dziennym. Szcunek wobec ekspatek istnieje pozornie w miejscu pracy. Nie dalej. A teraz moze jeszcze zniosa prawa kobiet?